آیا می‌دانید open banking چیست؟ ما اینجا هستیم تا به شما مفهوم بانکداری باز را به زبان ساده انتقال دهیم. به لطف ظهور بانکداری باز (open banking) ، صنعت بانکداری شاهد تحولات چشمگیری بوده است.
بانکداری باز که به عنوان ” بانکداری آزاد” نیز شناخته می‌شود، یک رویکرد بانکداری مدرن است که به ارائه دهندگان خدمات اشخاص ثالث اجازه می‌دهد تا از طریق واسط برنامه‌نویسی نرم‌افزار کاربردی (API) به داده‌های مالی، تراکنش‌ها و سایر اطلاعات بانکی مشتریان خود دسترسی داشته باشند. هدف این مطلب ارائه یک راهنمای جامع از بانکداری باز، مزایا، خطرات و تأثیر آن بر ذینفعان مختلف در اکوسیستم مالی است. چنانچه شما نیز اطلاعی ندارید که بانکداری باز چیست، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
بانکداری باز چیست؟
بانکداری باز یک سیستم بانکی پیشرفته و مدرن است که بانک‌ها و سایر موسسات مالی به وسیله آن به ارائه دهندگان خدمات شخص ثالث دسترسی و کنترل نامحدود بر داده‌های مالی و اطلاعات بانکی مشتریان را اعطا می‌کنند. مشتریان نیز باید رضایت خود را برای اجازه دادن دسترسی به این بانک‌ها یا موسسات (از طریق پذیرفتن شرایط و ضوابط یک برنامه آنلاین)، اعلام کنند. پس از کسب رضایت، APIهای ارائه دهندگان شخص ثالث می‌توانند به داده‌های مالی مشتریان از جمله تراکنش‌های مالی و اطلاعات مشابه دسترسی داشته باشند و از آنها در جهت پیشبرد خدمات خود استفاده کنند. این داده‌ها را می‌توان برای اهداف مختلفی استفاده کرد، مانند مانده حساب، تاریخچه تراکنش‌ها یا طیف گسترده‌ای از گزینه‌های خدمات بانکداری مدرن مانند پرداخت اقساط وام و غیره.
بانکداری باز چگونه کار می‌کند؟
حال که تا حدودی متوجه شدیم که open banking چیست، بهتر است در مورد نحوه کار این روش بانکداری مدرن نیز اطلاعاتی به دست آوریم. بانکداری باز با فعال کردن اتصال امن بین بانک‌ها و ارائه دهندگان خدمات شخص ثالث از طریق API عمل می‌کند.
به طور کلی API به عنوان پل رابط عمل کرده و تبادل داده‌ها مابین برنامه‌ها و نرم افزارهای مختلف را تسهیل می‌کند. در زمینه بانکداری باز نیز API بانکی به ارائه دهندگان شخص ثالث اجازه می‌دهند تا اطلاعات و داده‌های مالی مشتریان در بانک و موسسات مالی را به طور ایمن و کارآمد بازیابی و پردازش کنند. در بانکداری باز یا open banking از این API ها می‌توان برای بازیابی اطلاعات مربوط به مانده حساب‌ها، تاریخچه تراکنش‌ها، پرداخت وجه، سرمایه گذاری و سایر خدمات مالی دیگر استفاده کرد. با استفاده از این داده‌ها، ارائه دهندگان خدمات شخص ثالث می‌توانند خدمات و راه حل‌های نوآورانه‌ای را ارائه دهند که به طور خاص نیازهای مالی مشتریان را برآورده کرده و در نهایت تجربه مشتری را ارتقا دهند.
پلتفرم بانکداری باز
پلتفرم بانکداری باز یکی از نوآوری‌های جدید در صنعت بانکداری است که به شما این امکان را می‌دهد تا به راحتی از خدمات بانک مورد نظر خود استفاده کنید. در واقع بانک‌ها با ارائه پلتفرم برند خود دیگر نیازی به واسطه ندارند و کلیه خدمات بانکداری باز خود را از طریق پلتفرم‌های مخصوص خود ارائه می‌دهند.
با استفاده از پلتفرم بانکداری باز، شما می‌توانید به راحتی تمامی امور بانکی خود را آنلاین انجام دهید. از جمله این امور می‌توان به انتقال وجه، پرداخت قبض، مشاهده گزارشات مالی و … اشاره کرد. همچنین، این پلتفرم به شما این امکان را می‌دهد تا به راحتی و در هر زمان و مکانی به حساب بانکی و اطلاعات خود دسترسی داشته باشید.
مزایای open banking چیست؟
حال که با مفهوم بانکداری باز آشنا شدیم بد نیست نگاهی بیاندازیم به مزایای این سیستم بانکداری مدرن. بانکداری باز یا open banking از چند جهت مزایای فوق العاده‌ای ارائه می‌دهد. فرقی ندارد که بانک و موسسه مالی باشد یا مشتری، تمام مصرف کنندگان این سیستم بانکی می‌توانند از مزایای آن بهره‌مند شوند.
مزایای بانکداری باز برای مشتریان
بانکداری باز مزایای متعددی را برای مشتریان به همراه دارد. اولاً، آنها را قادر می‌سازد تا کنترل و مدیریت بیشتری بر اطلاعات مالی خود داشته باشند. با اجازه دادن بانک‌ها به اشخاص ثالث برای دسترسی به داده‌هایشان، این اشخاص می‌توانند توصیه‌ها و پیشنهادات شخصی‌سازی‌شده را متناسب با اهداف و اولویت‌های مالی خود دریافت کنند. به عنوان مثال اگر مشتری به دنبال دریافت وام مسکن باشد، یک پلتفرم بانکداری باز می‌تواند به طور خودکار مقرون به صرفه بودن گزینه‌های موجود را بر اساس تمام داده‌های مالی شخص محاسبه کرده و ارزیابی قابل اعتمادتری را در مقایسه با فرآیندهای تایید وام مسکن سنتی ارائه دهد. همچنین دیگر لازم نیست مشتری مدارک و اطلاعات خود را به شعب بانک برده و مراحل اداری ریز و درشت را طی کند. همان مشتری با بانکداری باز می‌تواند اطلاعات مالی خود را به روشی ساده و بدون هیچ زحمت زیادی به دست وام دهنده برساند و به طور کلی مراحل وام گیری را آسان‌تر طی کند.
ثانیاً بانکداری باز رقابت بین بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری را تقویت و آنها را به نوآوری و توسعه محصولات و خدمات مالی جدید تشویق می‌کند. این رقابت و پویایی حاصل از آن به نفع مشتریان است و باعث کاهش هزینه‌ها، بهبود کیفیت خدمات و اعطای حق انتخاب به آنها می‌شود.
مزایای بانکداری باز برای کسب و کارها
بانکداری باز همچنین مزایای قابل توجهی برای مشاغل مختلف، به ویژه شرکت‌های فناوری مالی (فین تک) و سایر ارائه دهندگان خدمات شخص ثالث دارد. این مشاغل می‌توانند محصولات و خدمات مالی پیچیده‌تر و هدفمندتری را ارائه دهند. به عنوان مثال، یک شرکت ارائه دهنده خدمات مدیریت مالی و سرمایه‌گذاری می‌تواند از طریق بانکداری باز تاریخچه تراکنش‌های کاربر را تجزیه و تحلیل کرده و توصیه‌های سرمایه‌گذاری شخصی سازی‌شده را بر اساس الگوی هزینه و اهداف مالی کاربر ارائه دهد.
علاوه بر این، open banking همکاری و مشارکت بین بانک‌ها و ارائه دهندگان خدمات شخص ثالث را ارتقا می‌دهد. این همکاری امکان ایجاد اکوسیستم‌های سودمند دوجانبه را فراهم می‌کند. در حقیقت بانک‌ها می‌توانند خدمات خود را با استفاده از راه حل‌های نوآورانه توسعه یافته توسط شرکت‌های فین تک گسترش دهند. از سوی دیگر شرکت‌های فین‌تک نیز می‌توانند از پایگاه داده مشتریان و زیرساخت‌های موجود بانک‌ها برای بهبود کیفیت خدمات خود استفاده کنند.
از سوی دیگر کسب و کارها با بهره‌گیری از مزایا و خدمات بانکداری باز، تجربه مشتریان خود را ارتقا داده و آنها را به خدمات و محصولات خود وفادار می‌کنند. وفادار سازی مشتری خود یکی از عوامل تاثیرگذار در افزایش نرخ تبدیل و در نهایت افزایش سودآوری کسب و کارهاست.
مزایای بانکداری باز برای بانک‌ها
آیا می‌دانید نفع بانک‌ها از open banking چیست؟ با وجود اینکه بانکداری باز چالش‌هایی را برای بانکداری سنتی ایجاد کرده است، اما در عین حال مزایای قابل توجهی نیز به بانک‌ها ارائه می‌دهد. با استفاده از سیستم بانکداری باز، بانک‌ها تجربه مشتری خود را با ارائه خدمات شخصی سازی شده‌تر و پیشنهادات مناسب بهبود می‌بخشند. به علاوه از طریق مشارکت با شرکت‌های فین‌تک، بانک‌ها می‌توانند از نوآوری و چابکی این شرکت‌ها بهره برده و به طور مؤثرتری به نیازهای روزافزون مشتریان خود پاسخ دهند. از سوی دیگر بانکداری باز به بانک‌ها اجازه می‌دهد تا مدیریت ریسک خود را ارتقا دهند. با دسترسی به داده‌های مالی جامع مشتریان، بانک‌ها می‌توانند درک عمیق‌تری از پروفایل‌های مالی مشتریان خود به دست آورده و از این طریق تصمیمات بهتری برای امور مالی مختلف مانند وام‌دهی بگیرند و ریسک‌های بالقوه را کاهش دهند.
خطرات بانکداری باز
تا به اینجا کاملا متوجه شدیم که منظور از open banking چیست. اما برای درک عمیق‌تر آن نیاز داریم تا علاوه بر مزایا و کارکرد این سیستم بانکداری مدرن با خطرات بالقوه آن نیز آشنا شویم. در حقیقت بانکداری باز علیرغم مزایای بی شماری که دارد، خطرات خاصی را نیز به همراه دارد که باید به آنها توجه شود. نگرانی اصلی در مورد بانکداری آزاد یا باز، حول محور امنیت و حریم خصوصی داده‌های مالی مشتریان می‌چرخد. با افزایش اشتراک گذاری داده‌ها و امکان دخالت چندین ارائه دهنده خدمات در زمان واحد، خطر دسترسی غیر قانونی به داده‌ها و اطلاعات حساس افزایش می‌یابد. به همین دلیل نیز برای پلتفرم‌های بانکداری باز اجرای اقدامات امنیتی قوی، مانند پیاده سازی پروتکل‌های رمزگذاری و سیستم احراز هویت الزامیست.
یکی دیگر از ریسک‌های مرتبط با بانکداری باز این است که امکان دارد مشتریان ناآگاهانه داده‌های خود را با اشخاص متقلب یا کلاهبرداران سایبری به اشتراک بگذارند. برای کاهش این خطر، ضروری است که مشتریان در مورد اهمیت حریم خصوصی داده‌ها آموزش ببینند و هنگام دسترسی به اطلاعات مالی خود و مدیریت آنها محتاط باشند.
در آخر
بانکداری باز نوعی سیستم بانکداری مدرن است و پتانسیل آن را دارد که بازار مالی جهان را متحول کند. بانکداری باز با امکان اشتراک گذاری امن داده‌های مالی بین بانک‌ها و ارائه دهندگان خدمات شخص ثالث، تجربه کاربری مشتریان را ارتقا داده، نوآوری در امور مالی و اقتصادی را افزایش داده و رقابت بین بانک‌ها و موسسات مالی را تقویت می‌کند. بدین ترتیب با رشد و توسعه اکوسیستم مالی، بانکداری باز نیز نقش مهمی در شکل دادن به آینده بانکداری و خدمات مالی خواهد داشت. در این مطلب پاسخ کامل و شفافی در مورد اینکه open banking چیست و چه کاربردی دارد، ارائه دادیم. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد. همچنین می توانید مقاله بانکداری دیجیتالی چیست و چه تفاوتی با بانکداری الکترونیکی دارد؟ را از وب سایت پولام مطالعه بفرمایید.