با محبوبیت فروشگاه‌های آنلاین و خریدهای اینترنتی از آنلاین شاپ‌های اینستاگرامی و تلگرامی، بحث ارائه رسید فیک به یکی از مشکلات رایج صاحبان این کسب و کارها تبدیل شده است. متأسفانه موارد ارائه فیشهای جعلی در هنگام سفارش محصول یا دریافت خدمات به شدت افزایش یافته است. با این حال چند روش موثر برای تشخیص تقلبی بودن فیش و مقابله با رسید جعلی وجود دارد که در این مطلب به بررسی آنها می‌پردازیم. اگر صاحب یک کسب و کار آنلاین هستید یا کسی را می‌شناسید که با مشکل ارسال و تشخیص رسیدهای جعلی دست و پنجه نرم می‌کند، مقاله امروز ما را از دست ندهید.
فیش واریزی فیک
در پایان انجام هر تراکنش کارت به کارت، یک رسید انتقال وجه برای کاربر ارسال می‌شود که حاوی خلاصه از اطلاعات تراکنش است. جزئیاتی نظیر مبلغ و زمان تراکنش، تاریخ واریز، شماره کارت‌های مبدأ و مقصد، شماره پیگیری و … در فیش واریزی درج می‌شود. شما با فرستادن فیش واریزی برای صاحب یک کسب و کار یا خدمت آنلاین، به او اطمینان می‌دهید که وجه موردنظرش پرداخت شده و باید کالا یا خدمت مورد نظر شما را در اختیارتان قرار دهد.
رسید فیک، یک فیش واریزی ساختگی و جعلی است که توسط اپلیکیشن‌های رسیدساز یا بات‌های تلگرامی طراحی شده است. رسید جعلی در ظاهر نشان میدهد که فرایند کارت به کارت با موفقیت صورت گرفته است و جزئیات واریز وجه را نمایش میدهد. اما در واقعیت هیچ گونه مبلغی انتقال داده نشده و در بسیاری از مواقع، امکان گول خوردن صاحبان کسب و کار و ارائه کالا یا خدمات بدون دریافت هزینه وجود دارد.
نمونه فیش جعلی
شاید رسیدهای فیک در نگاه اول کاملا شبیه رسید اصل به نظر برسند؛ اما تفاوت‌هایی میان آنها وجود دارد. در زیر، یک نمونه رسید جعلی را در کنار رسید کارت به کارت واقعی مشاهده می‌کنید.
این دو رسید از چند نظر با هم متفاوت هستند که مهم‌ترین آنها، مربوط به آدرس تلگرامی می‌شود که در پایین رسید فیک درج شده است. این آدرس به بات تلگرامی اشاره دارد که فرد برای جعل رسید از آن استفاده کرده است.
تشخیص فیش واریزی فیک
بررسی موارد زیر در شناسایی رسیدهای جعلی به شما کمک می‌کند:
تفاوت در ظاهر و فونت رسید تقلبی: رسیدهای جعلی معمولا ظاهر و فونت یکسانی دارند (صرف نظر از بانک مبدأ و مقصد). شما به عنوان یک صاحب کسب و کار در طی روز با رسیدهای واریز متعددی روبرو می‌شوید. اگر احساس کردید که ظاهر، فونت و ساختار یک رسید با فیشهای قبلی‌تان متفاوت است، به احتمال زیاد یک رسید فیک دریافت کرده‌اید.
درج لینک کانال تلگرامی: در رسیدهای بانکی اصل هیچ گونه لینک برنامه یا کانال تلگرامی وجود ندارد؛ در حالی‌که چنین لینکی در قسمت پایین یک رسید فیک دیده می‌شود. بنابراین مشاهده یک لینک در پایین رسید واریزی به معنای جعلی بودن آن است.
نامعتبر بودن شماره پیگیری: هر تراکنش بانکی موفق یک شماره پیگیری دارد که از طریق تماس با پشتیبانی بانک می‌توانید آن را بررسی کنید. اگر پس از چک کردن شماره پیگیری یک فیش واریزی متوجه شدید که نامعتبر است، این به معنای فیک بودن رسید دریافتی شما می‌باشد.
عدم تطابق اطلاعات واریزی: گاهی اوقات تشخیص یک رسید تقلبی فقط با بررسی اطلاعات واریزی فیش امکان پذیر است. جزئیاتی مانند نام دریافت کننده وجه، نام بانک، شماره کارت، تاریخ یا مبلغ واریز را در رسید دریافتی به دقت چک کنید. حتی اگر یکی از این موارد با اطلاعات واریزی مطابقت نداشته باشد، یعنی رسید تقلبی دریافت کرده‌اید.
داشتن ظاهر قدیمی: بانکها به طور منظم برنامه‌های پرداخت خود را بروزرسانی میکنند که این امر باعث آپدیت ظاهر برنامه‌های پرداخت بانکی و رسیدهای صادره توسط آنها خواهد شد. اما رسید فیک ظاهری شبیه نسخه قدیمی برنامه‌های پرداخت کارت به کارت دارد.
متفاوت بودن لوگو یا نام بانک: کلاهبرداران و متقلبان هر قدر هم تلاش کنند، نمی‌توانند رسیدهای کارت به کارت فیک را کاملا مشابه نسخه اصلی بسازند. در رسید دریافتی خود به لوگو بانک، فونت اسم بانک، رنگ و نام بانک توجه کنید. هر گونه مغایرات در این موارد به معنای جعلی بودن رسید کارت به کارتی است که دریافت کرده‌اید.
رُند بودن مبلغ واریزی: مبلغ واریزی درج شده در رسید کارت به کارت باید با مبلغ خرید اینترنتی کاملا مطابقت داشته باشد؛ حتی اگر مبلغ تراکنش غیر رُند باشد! رند بودن مبلغ واریزی (که معمولا به صورت مضربی از ۱۰۰ یا ۱۰۰۰ درج شده) نشان دهنده رسید فیک است؛ بنابراین به بهانه‌های واریز کننده مبنی بر رند کردن مبلغ واریزی برای پرداخت آسان‌تر توجه نکنید.
وجود غلط های تایپی: احتمال وجود اشتباهات نگارشی و غلط های تایپی در یک رسید جعلی بسیار زیاد است. در حالی‌که رسیدهای کارت به کارت اصل از نظر غلط‌های نگارشی کاملا بررسی شده‌اند؛ بنابراین فاقد اشکالات تایپی هستند.
متفاوت بودن علامت‌های جدا کننده اعداد: در رسیدهای کارت به کارت اصلی، علامت‌های جدا کننده اعداد به صورت ویرگول به سمت پایین است. اما این نشانه در رسیدهای جعلی به شکل متفاوتی درج میشوند و معمولا نقطه یا ویرگول به سمت بالا خواهد بود.
برای اطلاعات بیشتر در مورد پیگیری تراکنش بخوانید: نحوه پیگیری تراکنش های اینترنتی چگونه است؟
نحوه ساخت رسید کارت به کارت جعلی
کلاهبرداران از روش‌های مختلفی برای ساخت رسیدهای کارت به کارت تقلبی استفاده میکنند. رایج‌ترین راه‌های ساخت رسید تقلبی شامل استفاده از برنامه‌های رسید ساز فیک است. برخی متقلبان نیز از رباتهای تلگرامی کمک می‌گیرند. این موارد شامل نمونه‌هایی از رسیدهای بانکی فیک هستند. پس از وارد کردن اطلاعات گیرنده و سایر جزئیات تراکنش توسط فرد خاطی، اپلیکیشن رسید ساز یا ربات تلگرامی میتواند در عرض چند دقیقه یک رسید تقلبی بسازد. حتی برخی از برنامه‌های رسید ساز، این قابلیت را دارند که برای گیرنده وجه پیامک جعلی ارسال کنند!
برخی از جعل کنندگان رسید نیز از یک روش دشوارتر اما دقیق‌تر برای ساخت رسید تقلبی استفاده میکنند. آنها رسیدهای جعلی را با برنامه فتوشاپ طراحی میکنند که در این صورت شباهت بسیار زیادی به نسخه واقعی رسید خواهد داشت.
روش‌های مقابله با رسید واریزی فیک
اگر صاحب یک کسب و کار اینترنتی هستید که به صورت روزانه رسیدهای واریزی بسیاری دریافت می‌کند، احتمال زیادی وجود دارد که حتی با بکارگیری نکات فوق همچنان نتوانید برخی از فیشهای جعلی را شناسایی کنید. بهترین کار، بکارگیری روش‌های مقابله‌ای است که از طریق آنها قادر خواهید بود امکان دریافت رسید فیک را به صفر برسانید. روش‌های زیر به شما کمک می کنند که در دام سودجویان و متقلبان گرفتار نشوید:
فعالسازی پیامک حساب: با فعال کردن سرویس پیامکی برای حساب بانکی‌تان می‌توانید از هرگونه انتقال وجه به شماره کارت خود مطمئن شوید.
استفاده از وبسایت اینترنتی: یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید برای مقابله با رسید جعلی انجام دهید، ساخت سایت اینترنتی و ارائه محصولات یا خدمات خود در بستر سایت است. بدین ترتیب با استفاده از خدمات پرداخت مستقیم بانکی، دیگر نیازی به بررسی رسیدهای واریزی نخواهید داشت. در صورتی که مشتریان سایت پرداخت موفقی داشته باشند، یک سفارش با عنوان «در حال پیگیری» به پنل شما اضافه می‌شود. در صورت پرداخت بانکی ناموفق و بروز خطا در تراکنش بانکی نیز سفارش به طور خودکار لغو خواهد شد.
چک کردن موجودی حساب: بررسی موجودی و آخرین تراکنش حساب نیز روش دیگری برای مقابله با رسیدهای کارت به کارت جعلی است. برای این کار لازم است به دستگاه‌های خودپرداز مراجعه کنید (که البته وقت گیر و غیرمنطقی است). همچنین می‌توانید با نصب همراه بانک یا استفاده از اینترنت بانک از موجودی حساب خود اطمینان حاصل کنید.
استفاده از درگاه پرداخت اینترنتی: علاوه بر استفاده از درگاه‌های پرداخت مستقیم بانکی که در سایت‌ها در دسترس است، شما می‌توانید برای آنلاین شاپ اینستاگرامی یا تلگرامی خود نیز یک درگاه پرداخت مستقیم دریافت کنید. با این حال کارمزد آن کمی بیشتر از درگاه‌های پرداخت داخل سایت خواهد بود.
سرویس پرداخت در محل: برای کاهش احتمال دریافت فیشهای جعلی می‌توانید هزینه کالا یا خدمات خود را در محل تحویل و از طریق دستگاه پوز دریافت کنید. البته این کار فقط در مورد سفارش‌های نزدیک و داخل شهر امکان پذیر است.
کمک گرفتن از برنامه‌های هوش مصنوعی: هوش مصنوعی در زمینه‌های بسیاری به کمک ما آمده است و در این مورد نیز می‌توانید از آن کمک بگیرید. چندین ابزار هوش مصنوعی وجود دارند که می‌توانند در تشخیص فیش فیک به شما کمک کنند؛ از جمله:
- فناوری OCR (نویسه خوان نوری)
- ابزارهای تجزیه و تحلیل داده‌های EXIF
- نرمافزارهای هوشمند پردازش اسناد
در همین باره بخوانید: درگاه پرداخت اینترنتی چیست؟ و معرفی انواع درگاه پرداخت اینترنتی
حرف آخر
ارائه رسیدهای کارت به کارت جعلی به یکی از روش‌های رایج کلاهبرداری مالی تبدیل شده است. در بخش‌های بالا درباره روش‌های تشخیص رسید فیک و همچنین روش‌های مقابله با آن صحبت کردیم. با بکارگیری نکات فوق به احتمال زیاد می‌توانید یک رسید جعلی را تشخیص دهید و در دام متقلبان گرفتار نشوید.
سوالات متداول
رسید فیک، یک فیش ساختگی است که جزئیات انتقال وجه را نشان میدهد، اما در واقع هیچ تراکنشی انجام نشده است. این رسیدها معمولاً توسط نرمافزارهای جعلی یا رباتهای تلگرامی ساخته میشوند.
برای اطمینان، شماره پیگیری را از طریق پشتیبانی بانک یا اپلیکیشن بانک مبدأ بررسی کنید.
مبالغ رند (مثلاً ۱۰۰,۰۰۰ تومان) اغلب در فیشهای جعلی استفاده میشوند تا به ظاهر طبیعیتر به نظر برسند. بررسی کنید که مبلغ واریزی دقیقاً با مبلغ خرید تطابق داشته باشد.
بانکها معمولاً ظاهر رسیدهای خود را بهروزرسانی میکنند. رسیدهایی با ظاهر قدیمی ممکن است جعلی باشند.
