ارزش ارز کشورهای مختلف مدام در نوسان است و همین امر باعث میشود تا افرادی که برای معامله، سفر و… به ارز نیاز دارند، مدام به دنبال قیمت واقعی معاملات ارزی باشند. از آنجایی که قیمت ارز در کشور ما ثابت نیست و با توجه به عوامل مختلف تغییرات زیادی می‌کند، بانک مرکزی سامانه‌ای را طراحی کرده است تا مردم بتوانند میانگین قیمتی خرید و فروش ارز را چک کنند. این سامانه «سنا» نام دارد. در این مقاله می‌خواهیم به بررسی سامانه سنا و کاربردهای آن بپردازیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.
بسیار دیده‌ایم که قیمت دلار، یورو و… مدام تغییر پیدا می‌کند و بالا و پایین میشود. این تغییرات می‌توانند بسیار چشمگیر یا حتی خیلی ناچیز باشند. برای افرادی که می‌خواهند ارزها را به هر دلیلی خرید و فروش کنند، هر گونه تغییری بسیار مهم است. صرافیهای بسیار زیادی در کشور ما وجود دارد که روزانه در زمینه خرید و فروش ارز فعالیت می‌کنند. حال سؤال این است که مردم چگونه باید متوجه شوند که قیمت یک ارز چقدر است و آیا قیمتی که در صرافیها مشاهده می‌کنند، درست است؟ گران‌تر است یا ارزان‌تر؟
شفافیت قیمت‌گذاری در این زمینه بسیار مهم است. به همین دلیل هم بانک مرکزی در مرداد ماه ۱۳۹۷ اعلام کرد که سامانه‌ای را طراحی کرده است که مردم می‌توانند با چک کردن آن نرخ ارز را به صورت روزانه بررسی کنند. این سامانه «سنا» یا سامانه نظارت ارزی نام دارد.
این سامانه نشان می‌دهد که ارزهای مختلف در صرافیهای مجاز کشور با چه قیمتی معامله می‌شوند. نرخ ارزی که در این سامانه وجود دارد، میانگینی برای کل کشور است. با وجود این سامانه قیمت خرید و فروش ارز در بخش‌های مختلف کشور به طور مشابه تعیین می‌گردد.
در واقع، تمامی صرافیهای مجاز کشور باید معاملات ارزی خود را در این سامانه ثبت کنند. نرخ ارز سنا نیز از همین طریق محاسبه میشود. مراجعین می‌توانند به سادگی به سایت سامانه سنا سر بزنند و نرخ ارز سنا را در بخش‌های مختلف و برای ارزهای گوناگون مشاهده کنند.
مقاله درگاه پرداخت ارزی، سایت پولام را مطالعه کنید.
نرخ ارز سنا چیست؟
همان طور که پیش‌تر اشاره کردیم، نرخ ارز سنا میانگین قیمت مبادله ارز در صرافیهای مجاز کشور است. ممکن است نرخ ارز سنا را در سامانه مربوطه چک کنید و متوجه پایین‌تر بودن قیمت آن نسبت به نرخ‌های دیگر شوید. این نرخ شامل معاملات ارز دولتی هم میشود. به همین دلیل هم ممکن است میانگین درج شده در این سامانه کمی پایین‌تر از قیمت معمول بازار باشد.
دیگر انواع نرخ ارز در ایران
ارزها در ایران تک نرخی نیستند و به انواع مختلفی دسته‌بندی می‌شوند. هر کدام از این ارزها قیمت خاصی دارند و می‌توانند روی قیمت نهایی مبادلات یک ارز اثر بگذارند. ممکن است این سؤال برای شما پیش بیاید که به طور کلی چند نوع نرخ ارز در ایران وجود دارد. به جز نرخ ارز سنا که در بخش قبلی آن را توضیح دادیم، دیگر انواع نرخ ارز در ایران شامل موارد زیر می‌شوند:
ارز دولتی
این ارز توسط دولت ارائه می‌گردد. قیمت بسیار پایینتری نسبت به ارز آزاد دارد. علت پایین‌تر بودن قیمت ارز دولتی هم این است که قیمت کالاها و داروهای ضروری پایین بماند و مردم بتوانند از عهده هزینه‌ها بربیایند. ارز دولتی برای مسائل زیر عرضه می‌گردد:
- تحصیل دانشجویان در خارج از کشور
- تأمین دارو و معالجه بیماران
- سفر مأموران دولت به خارج از کشور
- تأمین کالاهای ضروری وارداتی
ارز آزاد
ارز آزاد همان ارزی است که قیمت بالایی دارد و اکثر مردم با آن سر و کار دارند. قیمت این ارز را بازار عرضه و تقاضا، شرایط اقتصادی، چاپ پول و تورم مشخص می‌کند. این ارز برای مصارف عمومی استفاده میشود، مواردی که به آنها ارز دولتی تعلق نمی‌گیرد. معمولاً با این ارز کالاهای غیرضروری را وارد می‌کنند و به همین دلیل هم قیمت این کالاها بسیار بالا است و در دسته موارد لوکس قرار می‌گیرند.
ارز نیمایی
ارز نیمایی از لحاظ قیمتی حد وسط ارز دولتی و ارز آزاد است. این ارز برای صادرات و واردات کاربرد دارد. در نتیجه تنها تاجرانی که در سامانه تجارت ثبت نام کرده‌اند، می‌توانند از آن استفاده کنند و به کار صادرات و واردات بپردازند.
تفاوت نرخ ارز سنا با نرخ ارز دولتی چیست؟
نرخ ارز سنا با نرخ ارز دولتی نیز تفاوت‌هایی دارد. از جمله:
- ارز دولتی قیمت بسیار کمتری نسبت به نرخ ارز سنا دارد.
- تعیین‌کننده نرخ ارز دولتی، دولت است. در صورتی که نرخ ارز سنا تحت تأثیر معاملات صرافیها و عرضه و تقاضا قرار میگیرد.
تفاوت نرخ ارز سنا با نرخ ارز نیمایی چیست؟
ارز سنا و ارز نیمایی تفاوت‌هایی با هم دارند، از جمله:
- نرخ ارز سنا بیشتر از نرخ ارز نیمایی است. علت این مورد هم تأثیر قیمت ارز آزاد بر نرخ ارز سنا است.
- نرخ ارز سنا توسط صرافیها و حجم معاملات مشخص می‌گردد. دخالت دولت در این بخش بسیار کم است.
- نرخ ارز نیمایی را دولت تعیین می‌کند.
- برای چک کردن نرخ ارز نیمایی باید به سامانه نیما مراجعه کنید. در حالی که برای چک کردن نرخ ارز سنا باید وارد سامانه سنا شوید.
- سامانه سنا تنها برای اطلاع‌رسانی است. در حالی که در سامانه نیما می‌توانید هم از نرخ ارز نیمایی باخبر شوید و هم درخواست‌های ارزی خود را در آن ثبت کنید. در نتیجه، در سامانه سنا هیچ معامله و خرید و فروشی انجام نمی‌شود. در حالی که سامانه نیما در زمینه مبادلات ارزی نیز کاربرد دارد.
- نرخ ارز نیمایی نیز بر نرخ ارز سنا اثرگذار است. در حالی که نرخ ارز سنا تأثیری بر قیمت ارز نیمایی ندارد. علت این امر هم این است که تاجران و بازرگانان که ارز نیمایی به آنها تعلق میگیرد، از طریق صرافیهای مجاز کشور مبادلات خود را انجام می‌دهند. پس صرافیها این مبادلات را هم در سامانه سنا ثبت می‌کنند و همین میشود که نرخ ارز سنا از نرخ ارز نیمایی هم تأثیر میگیرد.
نحوه مشاهده نرخ ارز سنا
برای مشاهده نرخ ارز سنا کافی است به سامانه سنا به آدرس زیر سر بزنید:
وقتی وارد سایت شوید، نرخ ارز سنای همان روز (در صورت ثبت شدن) به شما نمایش داده میشود. برای مشاهده نرخ ارز سنا در تاریخی خاص کافی است درون کادر تاریخ کلیک کنید.
سپس از تقویم باز شده تاریخ مدنظر خود را انتخاب کنید.
سپس روی دکمه «نمایش» کلیک کنید.
نرخ ارز سنای تاریخ مد نظر شما نمایش داده خواهد شد.
مزایای سامانه سنا چیست؟
سامانه سنا مزایای زیادی دارد و بانک مرکزی این سامانه را با توجه به اهداف مختلفی راه‌اندازی کرده است، از جمله:
- امکان نظارت بهتر بانک مرکزی بر مبادلات ارزی
- کنترل نوسانات قیمت ارز
- سایت مرجع برای قیمت‌گذاری و اطلاع از قیمت ارز کشورهای مختلف
- نظارت بر نحوه فعالیت صرافیهای مجاز کشور
- اطلاع‌رسانی لحظه‌ای به مردم در زمینه قیمت هر ارز
- جلوگیری از پراکندگی قیمتی
چه افرادی می‌توانند از ارز سنا استفاده کنند؟
به طور کلی ارز سنا وجود خارجی ندارد و آن چه شما می‌توانید از سامانه سنا مشاهده کنید، نرخ ارز سنا یا همان میانگین مبادلات ارزی است. در نتیجه، سنا یک ارز نیست که بتوانید آن را بخرید یا بفروشید. با توجه به این موارد، ارز سنا به اشخاص یا گروه‌های خاصی تعلق نمی‌گیرد و صرفاً یک عدد برای نشان دادن میانگین قیمت ارزهای مختلف است.
آیا امکان خرید و فروش ارز سنا وجود دارد؟
سنا تنها یک سامانه اطلاع‌رسانی ارزی است. در نتیجه امکان خرید ارز از سامانه سنا وجود ندارد. در واقع، ما ارزی خارجی به نام سنا نداریم و آن چه وجود دارد، نرخ ارز سنا است که نشانگر میانگین قیمتی یک ارز در کشور ما است. پس هیچ ارزی را نمی‌توان در این سامانه خرید و فروش کرد. هر گونه اطلاع‌رسانی در مورد خرید ارز سنا، خرید دلار از سامانه سنا، ثبت نام ارز سنا، ثبت نام در سامانه سنا برای خرید و فروش ارز واقعیت ندارد.
چه عواملی بر نرخ ارز سنا اثر می‌گذارند؟
عوامل مختلفی روی نرخ ارز سنا اثر می‌گذارند، از جمله:
- نرخ تورم
- میزان صادرات و واردات
- بدهی‌های دولت
- ثبات اقتصادی
- ثبات سیاسی
بالا بودن نرخ تورم، کاهش میزان صادرات و واردات، عدم وجود ثبات اقتصادی و سیاسی و همچنین بالا بودن میزان بدهی دولت می‌تواند باعث افزایش نرخ ارز سنایی شود.
سخن نهایی
سامانه سنا معتبرترین مرجع اطلاع‌رسانی در زمینه نرخ ارز سنایی است. این سامانه به بانک مرکزی تعلق دارد و تنها با هدف اطلاع‌رسانی در مورد قیمت ارز سنایی و کنترل قیمت‌ها ایجاد شده است. در نتیجه، امکان هیچ گونه خرید و فروش ارز در این سامانه وجود ندارد. با ورود به این سامانه می‌توانید قیمت لحظه‌ای ارزهای مختلف را مشاهده کنید.
سوالات متداول
سامانه سنا یک سیستم نظارتی متعلق به بانک مرکزی است که میانگین نرخ خرید و فروش ارز در صرافیهای مجاز کشور را به صورت روزانه ارائه می‌دهد.
هدف از ایجاد سامانه سنا، نظارت بر مبادلات ارزی، کنترل نوسانات قیمت ارز، و اطلاع‌رسانی شفاف درباره نرخ ارزهای مختلف است.
نرخ ارز سنا میانگین قیمت معاملات ارز در صرافیهای مجاز است که به طور روزانه در سامانه ثبت میشود.
نرخ ارز دولتی توسط دولت تعیین میشود و قیمت پایینتری دارد، در حالی که نرخ ارز سنا از معاملات صرافیها و عرضه و تقاضا تأثیر میگیرد.
دیدگاهتان را بنویسید