سامانه سیاح روشی است که بانک مرکزی برای نظارت بر حساب مشتریان و کنترل تراکنش‌های بانکی استفاده می‌کند. این سامانه در سال ۱۳۹۹ راه اندازی شده و در حال حاضر دریافت کد رهگیری سیاح برای افتتاح هرگونه حساب بانکی الزامی است. در این مقاله به معرفی سامانه سیاح، نحوه استعلام کد سیاح ، مزایا و معایب و هرآنچه که باید در مورد این سامانه بدانید می‌پردازیم.
سامانه سیاح چیست؟
سیاح مخفف عبارت «سامانه یکپارچه سازی حساب‌های مشتریان» است که توسط بانک مرکزی ایجاد شده است. بنا به دستور بانک مرکزی، بانک‌ها موظف هستند قبل از افتتاح حساب برای مشتریان، اطلاعات آنها را در سامانه سیاح وارد کنند و کد رهگیری سیاح دریافت نمایند.
6 مزیت برتر سامانه سیاح
به نظر شما راه اندازی سامانه سیاح بانک مرکزی چه مزایایی دارد؟ موارد زیر، مهم‌ترین مزایای استفاده از سامانه سیاح هستند:
- کاهش موارد تخلفات بانکی، نقض قانون و پولشویی
- نظارت بر حساب‌های مشتریان و جلوگیری از بازگشایی حساب جدید توسط مشتریان بدحساب
- یکپارچه سازی حساب‌های مشتریان
- مسدود شدن اتوماتیک کلیه حساب‌های فرد فوت شده
- افزایش امنیت تراکنش‌های مالی بانک‌ها
- افزایش شفافیت حساب‌های بانکی
برای تشخیص درگاه پرداخت امن بخوانید.
سامانه سیاح چگونه کار می‌کند؟
سامانه سیاح همانطور که از نام آن پیداست، وظیفه یکپارچه سازی حساب‌های مشتریان را به عهده دارد.
- اطلاعات افرادی که قصد افتتاح حساب دارند، وارد سامانه سیاح می‌شود.
- این سامانه، اطلاعات و سایر حساب‌های این افراد را بررسی می‌کند و در صورت عدم وجود مشکل، کد رهگیری صادر خواهد کرد.
- اگر در اطلاعات فرد درخواست دهنده یا سایر حساب‌های بانکی او مشکلی وجود داشته باشد، کد سیاح صادر نمی‌شود و اجازه باز کردن حساب جدید به او داده نخواهد شد.
عملکرد دیگر سامانه سیاح، تطبیق شماره ملی و شماره شبا حساب‌های ثبت شده در این سامانه است. بدین ترتیب تطابق مالک حساب و دارنده پایانه بررسی می‌شود و در صورت عدم تطابق، سامانه سیاح جلوی انتقال پول را می‌گیرد.
برای اطلاعات بیشتر بخوانید: شماره شبا چیست؟
کد سیاح چیست؟
کد سیاح به کد پیگیری گفته می‌شود که سامانه سیاح پس از ورود اطلاعات متقاضیان ایجاد حساب بانکی جدید در اختیار بانک‌ها قرار می‌دهد. در صورت صدور کد سیاح توسط سامانه سیاح بانک مرکزی برای یک مشتری، او می‌تواند در بانک مورد نظر حساب جدید باز کند. در واقع امکان افتتاح حساب جدید بدون دریافت کد سیاح امکان پذیر نیست.
طریقه گرفتن کد سیاح
چگونه کد سیاح بگیریم؟ دریافت کد سیاح یا استعلام کد سیاح فقط توسط بانک عامل قابل انجام است. این بدان معناست که افراد معمولی و مشتریان بانک‌ها به سامانه سیاح دسترسی ندارند و تمام مراحل ورود اطلاعات مشتری و درخواست کد پیگیری توسط بانک انجام خواهد شد.
تنها مراجعی که به سامانه سیاح دسترسی دارند، بانک مرکزی و سایر بانک‌ها هستند. آنها اطلاعات مشتریان را وارد سایت سیاح می‌کنند و این سامانه با استعلام کلیه حساب‌های بانکی فرد در صورت مساعد بودن شرایط، کد سیاح صادر خواهد کرد.
به عنوان مثال، اگر سامانه سیاح پس از بررسی سایر حساب‌های بانکی فرد متوجه شود که سابقه تخلفات مالی و یا چک برگشتی در گزارشات او وجود دارد، برای او کد پیگیری صادر نمی‌کند و مانع فعالیت او در بانک جدید می‌شود.
ورود و ثبت نام در سامانه سیاح
یکی از رایج‌ترین پرسش‌هایی که مطرح می‌شود، سوال درباره آدرس سامانه سیاح و نحوه ورود و ثبت نام در آن است. در پاسخ به این سوالات باید بگوییم که سامانه سیاح در واقع یک ابزار داخلی و وب‌سرویس تخصصی برای بانک‌ها است و شهروندان معمولی نمی‌توانند به صورت مستقیم به آن مراجعه کنند. زیرا سامانه سیاح عمدتا برای اهداف نظارتی و امنیتی طراحی شده است و دسترسی مستقیم افراد به آن می‌تواند امنیت اطلاعات را به خطر بیندازد.
لازم به ذکر است که سامانه سیاح یک سامانه یکپارچه است که تمامی بانک‌ها به آن متصل هستند. بنابراین، فرآیند دسترسی و استفاده از این سامانه برای همه بانک‌ها یکسان است. کارمندان ذی‌صلاح هر بانک از طریق نام کاربری و رمز عبور ارائه شده به آنها توسط مسئول مربوطه می‌توانند وارد سامانه سیاح شوند و امور مربوط به ثبت نام را انجام دهند.
استعلام سیاح چیست؟
واژه «استعلام» به منظور درخواست اطلاعات یا بررسی وضعیت مسئله‌ای به کار می‌رود. در واقع استعلام سیاح، یک درخواست برای دریافت اطلاعات مربوط به حساب‌های بانکی یک شخص در سامانه سیاح بانک مرکزی است و نتیجه آن، اطلاعات کاملی درباره حساب‌های بانکی آن فرد ارائه می‌دهد. افراد عادی نمی‌توانند به صورت مستقیم به سامانه سیاح دسترسی داشته باشند و استعلام بگیرند. استعلام سیاح معمولاً توسط بانک‌ها، سازمان‌های قضایی و برخی نهادهای خاص انجام می‌شود.
سامانه سیاح با سامانه نهاب چه فرقی دارد؟
هر یک از این دو سامانه بانکی با هدف خاصی راه اندازی شده‌اند و وظایف مشخصی به عهده دارند. همچنین هر دو سامانه سیاح و نهاب به سیستم‌های اطلاعاتی کشور مانند نیروی انتظامی، سازمان ثبت احوال و یا ثبت شرکت‌ها متصل هستند.
سامانه سیاح با هدف یکپارچه سازی اطلاعات همه حساب‌های بانکی شخص در تمامی بانک‌ها طراحی شده است. این بدان معناست که سامانه سیاح در واقع سامانه یکپارچه سازی حساب‌های مشتریان است. این سامانه به بانک مرکزی کمک می‌کند که اطلاعات همه حساب‌های بانکی یک فرد را مشاهده کند.
اما هدف از راه اندازی سامانه نهاب، تأیید هویت مشتریان و ایجاد یک پایگاه داده جامع از اطلاعات هویتی افراد است. این بدان معناست که سامانه نهاب در واقع نظام هویت سنجی الکترونیکی بانک است. به عبارت دیگر، بانک‌ها با استفاده از سامانه نهاب می‌توانند هویت مشتریان خود را به صورت الکترونیکی و با دقت بالا تأیید کنند. در جدول زیر، مهم‌ترین تفاوت‌های این دو سامانه را مشاهده می‌کنید.
| ویژگی‌ها | سامانه سیاح | سامانه نهاب |
| هدف اصلی | یکپارچه سازی حساب‌های مشتریان | تأیید هویت مشتریان |
| اطلاعات جمع آوری شده | اطلاعات کلیه حساب‌های بانکی یک فرد | اطلاعات هویتی افراد (نام، نام خانوادگی، کد ملی، …) |
| کاربرد | نظارت بر تراکنش‌ها، جلوگیری از پولشویی، ارائه خدمات بهتر به مشتریان | جلوگیری از افتتاح حساب‌های جعلی، افزایش امنیت تراکنش‌ها |
| کد اختصاصی | کد سیاح | کد شهاب |
پیشنهاد می شود مقاله درباره سامانه نهاب چیست در وب سایت پولام را مطالعه نمایید.
جمع بندی
شرط جدیدی که بانک مرکزی برای افتتاح حساب بانکی در نظر گرفته است، داشتن کد سیاح است. برای استعلام کد سیاح لازم است اطلاعات مشتری توسط بانک عامل وارد سایت سامانه سیاح شود. در صورتی که پس از بررسی تمام حساب‌های بانکی فرد هیچ گونه تخلف و مورد مشکوکی مشاهده نشود، کد پیگیری سیاح برای مشتری صادر خواهد شد و او می‌تواند در بانک مربوطه حساب جدید باز کند.
هدف از راه اندازی سامانه سیاح، یکپارچه سازی حساب‌های مشتریان، کاهش موارد پولشویی و نقض قانون و همچنین جلوگیری از آغاز فعالیت بانکی مشتریان بد حساب در بانک جدید است.
اگر سوال در مورد سامانه سیاح دارید در پایین همین صفحه در بخش نظرات از کارشناسان ما بپرسید.
سوالات متداول
بله. شما با داشتن کد سیاح میتوانید حساب بانکی باز کنید و با استفاده از حساب جدید و شماره شبا حساب برای دریافت درگاه پرداخت اقدام نمایید.
شما به عنوان یک فرد معمولی به سامانه سیاح دسترسی ندارید. ورود اطلاعات شما به سامانه سیاح و دریافت کد پیگیری فقط توسط بانک عامل امکان پذیر خواهد بود.
نهاب مخفف «نظام هویت سنجی الکترونیکی بانکی» است و هدف آن، جمع آوری اطلاعات هویتی افرادی است که حساب بانکی دارند. در حالی که سامانه سیاح برای یکپارچه سازی حساب مشتریان راه اندازی شده است.
دیدگاهتان را بنویسید