بانک مرکزی به منظور نظارت و سازماندهی ارز مخصوص صادرات و واردات، سامانه ای را به نام «نیما» ایجاد کرده است. با وجود این سامانه بازرگانان میتوانند با خیال راحت ارز مورد نیاز برای کسب و کار خود تأمین کنند. در این مقاله می خواهیم در مورد سامانه نیما، ارز نیمایی و مزایای وجود این سامانه توضیح دهیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.
سامانه نیما چیست؟
سامانه نیما یا سامانه نظام یکپارچه معاملات ارزی در سال ۱۳۹۶ توسط بانک مرکزی راه‌اندازی شد. این سامانه با هدف ایجاد بستری امن برای تأمین و خرید ارز صادرات و واردات ایجاد گردید. این گونه تجار میتوانند ارز نیمایی را با قیمتی که توسط دولت تعیین می‌گردد، تهیه کنند. دولت نیز می‌تواند روی خرید ارز توسط تاجران نظارت کافی داشته باشد و واردات و صادرات را کنترل کند.
ارز نیمایی چیست؟
ارزهای مختلفی در کشور وجود دارد. ارز نیمایی یکی از انواع ارز رایج در ایران است. از این ارز صرفاً برای صادرات و واردات استفاده می‌شود. یعنی نمی‌توان از این ارز برای مصارف شخصی مثل مسافرت، مهاجرت و… استفاده کرد. ارز نیمایی قیمتی بالاتر از ارز دولتی و پایین‌تر از ارز آزاد دارد. تجار نیز میتوانند برای خرید ارز نیمایی از سامانه نیما استفاده کنند.
دلار نیمایی چیست؟
دلاری که از سامانه خرید ارز نیمایی تهیه می‌شود، دلار نیما نام دارد. تجار برای خرید ارز نیما باید در سایت سامانه ارزی نیما ثبت نام کنند و با ارائه مدارک لازم درخواست خود را ثبت کنند.
حواله نیمایی چیست؟
حواله نیمایی زمانی صادر می‌شود که تاجر درخواست ارز نیمایی خود را ثبت کند و با آن موافقت شود. در واقع، این حواله همان دستور پرداخت ارز برای انجام صادرات و واردات است. امکان صدور حواله نیمایی به خارج از کشور نیز وجود دارد.
نرخ ارز نیمایی توسط چه ارگانی مشخص می‌گردد؟
پیش‌تر اشاره کردیم که قیمت ارز نیمایی پایین‌تر از ارز آزاد و بالاتر از ارز دولتی است. این نرخ توسط بانک مرکزی مشخص می‌شود. بانک مرکزی نیز نرخ ارز نیمایی را با توجه موارد زیر تعیین می‌کند:
- حجم مبادلات ارزی
- میزان عرضه و تقاضای ارز در کشور
چرا دولت سامانه ارز نیمایی را ایجاد کرد؟
در سال ۱۳۹۶، حدود ۲۷ میلیارد دلار سرمایه از کشور خارج شد. علت خروج این حجم از سرمایه مشخص نبود و علت این امر هم ضعف نظارتی بر بازار ارزی بود. این مبلغ برای واردات و صادرات استفاده شده بود؛ اما کالایی با آن وارد یا خارج نشده بود. دولت به بخشی نیاز داشت تا بتواند بر خروج ارز را از کشور نظارت کند و دلیل خروج آن را نیز بتواند بررسی کند.
چه ارزهایی در سامانه نیما به فروش می‌رسد؟
ارزهای مختلفی در این سامانه به فروش می‌رسد، از جمله:
- دلار امریکا
- پوند انگلیس
- درهم امارات
- یوآن چین
- یورو
- روبل روسیه
کاربرد سامانه نیما چیست؟
سامانه ارز نیمایی کاربردهای زیادی دارد، از جمله:
- کنترل واقعی قیمت ارز
- ثبت هویت فعالین در زمینه تجارت
- بستری امن برای خرید ارز
- شفاف‌سازی
- جلوگیری از فساد و تخلفات
- کنترل بازار
- تلاش برای ایجاد ثبات نسبی قیمت ارز
- تشویق تجار به واردات و صادرات
چه افرادی میتوانند از سامانه نیما و ارز نیمایی استفاده کنند؟
ارز نیمایی به همه افراد تعلق نمی‌گیرد و باید شرایط خاصی داشته باشید. این ارز برای تأمین نیازهای گروه‌های زیر است:
- واردکننده کالا
- صادرکننده کالا
- بانک و صرافی مجاز که نقش واسطه برای خرید و فروش را دارند
- برخی از مسافرین که با اهدافی مثل درمان به کشورهای خارجی سفر می‌کنند
مزایای استفاده از سامانه نیما چیست؟
این سامانه مزایای زیادی دارد، از جمله:
- جلوگیری از خروج سرمایه
- جلوگیری از قاچاق
- تخصیص عادلانه ارز
- نظارت بر واردات و صادرات
- نظارت کامل بر عرضه و تقاضا
- بررسی هویت خریداران و فروشندگان ارز در بازار
- تسهیل خرید ارز به صورت آنلاین
نقش ارز نیمایی در بازار ارز و بورس
وجود این سامانه، ارز و نرخ نیمایی باعث می‌شود تا شفافیت بیشتری در زمینه نظام ارزی کشور فراهم شود. قیمت ارز نیمایی بر بازار بورس هم اثر دارد و می‌تواند موجب برقراری تعادل در بورس و بازار سرمایه شود. علاوه بر این، قیمت ارز نیمایی روی ارزش بسیاری از شرکت‌های بورسی اثرگذار است.
در مورد سامانه سنا، مطالعه کنید.
نحوه خرید ارز از سامانه نیما
در زمینه خرید ارز نیمایی، دو سامانه جامع تجارت و سامانه نیما با هم همکاری می‌کنند. در واقع، اگر بخواهیم به خرید ارز سامانه نیما بپردازید، باید در ابتدا در سامانه جامع تجارت ثبت نام کنید. با توجه به این مسئله در ابتدا ثبت درخواست در سامانه جامع تجارت را آموزش می‌دهیم.
در ابتدا به سایت سامانه جامع تجارت ایران به آدرس زیر مراجعه کنید:
حال باید در سایت ثبت نام کنید. روی دکمه ثبت نام کلیک کنید و یکی از گزینه‌های نمایان شده را انتخاب کنید.
اطلاعات لازم را وارد کنید تا ثبت نام شما انجام شود.
در مرحله بعد باید وارد بخش «عملیات ارزی» شوید. درخواست سفارش واردات کالای خود را ثبت کنید. در این بخش باید اطلاعات زیر را وارد کنید:
- میزان ارز درخواستی
- آدرس حساب مقصد
- توضیحات و جزئیات مربوط به واردات
حال باید صبر کنید تا درخواست شما توسط بخش مربوطه تأیید شود. پس از تأیید سفارش، باید به بانکی مراجعه کنید که آن را در سامانه برای انجام معاملات انتخاب کردید. مدارک درخواست را به بانک نشان دهید. همچنین باید وثیقه‌ای در اختیار بانک بگذارید. مدارک لازم برای دریافت ارز نیمایی شامل موارد زیر می‌شود:
- کارت بازرگانی معتبر که نشان‌دهنده مجوز شما برای فعالیت تجاری بین‌المللی است.
- تأییدیه ثبت سفارش کالا در سامانه جامع تجارت
- اسناد هویتی شرکت مانند کارت ملی اعضای هیئت‌مدیره و اساس‌نامه شرکت
- شناسه مالیاتی شرکت برای انجام معاملات بازرگانی
- فرم مبارزه با پول‌شویی
- پروفرما اینویس یا همان پیش‌فاکتور صادر شده توسط فروشنده خارجی
- گواهی ثبت آماری یا همان تاییدیه بانک مرکزی برای تخصیص ارز به تاجر
- قبض انبار برای نمایش ورود کالا به انبار گمرک
- گواهی مبدأ که نشان‌دهنده کشور تولیدکننده کالا است
- مجوزهای لازم برای کالاهای خاص مثل تأییدیه بهداشتی لوازم آرایشی
بانک درخواست شما را به بانک مرکزی اعلام می‌کند. معمولاً یک ماهی طور می‌کشد تا درخواست شما تأیید شود. پس از آن باید به سامانه نیما مراجعه کنید و درخواست خرید ارز را در آنجا ثبت کنید.
با درگاه پرداخت بین المللی بیشتر آشنا شوید.
آموزش سامانه نیما
پس از انجام مراحلی که در بخش قبلی توضیح دادیم و همچنین تأیید بانک، می‌توانید وارد سامانه ثبت نام ارز نیمایی شوید و پیشنهادهای فروش ارز را توسط صرافیهای مجاز کشور بررسی کنید. بین نرخ صرافیهای مختلف مقداری اختلاف وجود دارد. صرافی مدنظر را انتخاب کنید و هزینه خرید ارز نیمایی را به حساب صرافی واریز کنید.
تا اینجای کار شما خرید ارز نیمایی را انجام داده‌اید. حال باقی کار را صرافی باید انجام دهد. صرافی ارز خریداری شده توسط شما را به فروشنده خارجی پرداخت می‌کند. کالا خریده می‌شود و وارد کشور می‌گردد. اکنون شما می‌توانید وثیقه‌ای را که بانک تحویل دادید، بردارید. مراجعه به گمرک و ترخیص کالا نیز با شما است.
نکته: تمامی این مراحل را باید برای هر سفارش خود تکرار کنید.
در زمان ثبت سفارش خرید ارز نیمایی چه اطلاعاتی را باید ارائه دهیم؟
در زمان ثبت سفارش در سامانه نیما باید اطلاعات زیر را وارد کنید:
- اطلاعات شخصی
- مشخص کردن مبلغ مورد نیاز برای واردات و تعیین خالص یا ناخالص بودن حواله
- ثبت مبلغ مدنظر به ریال
- اطلاعات کشور مقصد
- درج شماره حساب یا IBAN
- اطلاعات بانک مقصد و کد سوئیفت بانک
- تعیین مهلت پرداخت وجه و اعتبار درخواست
سقف دریافت ارز نیمایی برای واردات چقدر است؟
برای خرید ارز نیمایی سقف خاص و مشخصی وجود ندارد. آن چه پس از ثبت نام ارز نیمایی مشخص می‌کند که چه میزان ارز به شما تعلق می‌گیرد، شرایط و نوع فعالیت شما است. پس از بررسی شرایط مشخص، کالایی که قرار است وارد کنید و… مشخص می‌شود که آیا شرایط خرید ارز نیمایی را دارید و چقدر ارز به شما تعلق می‌گیرد.
مقاله شماره حساب چند رقم آخر شبا است، را مطالعه کنید.
سخن نهایی
در این مقاله نحوه استفاده از سامانه نیما، دریافت ارز نیمایی و شرایط آن را توضیح دادیم. اگر واردکننده یا صادرکننده هستید، با سامانه نیما بسیار سر و کار خواهید داشت. این سامانه برای برپایی عدالت و نظارت کافی روی خرید و فروش ارز تجاری طراحی شده است. در نتیجه، نقش مهمی در شفافیت‌سازی قیمت ارزهای گوناگون در کشور ما دارد.
سوالات متداول
سامانه نیما یا نظام یکپارچه معاملات ارزی، بستری است که در سال ۱۳۹۶ توسط بانک مرکزی برای مدیریت و نظارت بر ارزهای وارداتی و صادراتی ایجاد شد.
ارز نیمایی ارزی است که برای تأمین نیازهای واردات و صادرات توسط دولت با قیمتی بین ارز دولتی و آزاد عرضه می‌شود.
واردکنندگان کالا، صادرکنندگان، بانکها، صرافیهای مجاز و برخی از مسافران خاص میتوانند از این سامانه بهرهمند شوند.
ارزهایی مثل دلار آمریکا، یورو، پوند انگلیس، درهم امارات، یوآن چین و روبل روسیه در این سامانه عرضه می‌شوند.
دیدگاهتان را بنویسید