نام پرداخت ساز و پرداخت یار را همیشه در کنار یکدیگر شنیدهایم؛ در حالی که مفاهیم این دو زمین تا آسمان متفاوت است. اگرچه هر دو در زمینه امور بانکی و انتقال وجه به متقاضی خدمات میرسانند، جنس خدمات آنها بهطور کامل فرق میکند و کاربران آنها اهداف متفاوتی دارند. در این مقاله قصد داریم درباره پرداخت ساز و ویژگیها، مزیتها و ضعفهای آن صحبت کنیم. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
پرداخت ساز چیست؟
مقاله را با توضیح پرداخت ساز شروع کنیم. یک شخص حقوقی که با راهاندازی یک سامانه پرداخت، امکان انتقال وجه غیرحضوری را در اختیار کاربران قرار میدهد و در جایگاه یک پرداخت ساز شروع به فعالیت میکند. این سامانه لزوما مطابق با اساسنامه و الزامات بانک مرکزی فعالیت دارد و وظیفه اصلی آن، آغاز و تجمیع تراکنشهای کارت به کارت میان بانکهاست.
حتی اگر با آسان پرداخت «آپ» کار نکرده باشید، نامش را شنیدهاید. اپلیکیشن آپ یکی از معروفترین و شناختهشدهترین پرداخت سازهاست که خدمات مالی باکیفیت را به کاربران خود ارائه میکند. اما فقط آپ نیست. ۱۲ شرکت فعالیت رسمی در این زمینه دارند که از نمونه آنها میتوان به شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد، شرکتهای به پرداخت ملت و شرکت پرداخت الکترونیک سامان اشاره کرد.
زمانی که من و شمای کاربر با پرداخت سازها کار میکنیم، کافی است یک کارت بانکی در اختیار داشته و اطلاعات آن را در پرداخت ساز وارد کنیم. ناظر اصلی پرداختها و تراکنشهای انجام شده، شبکه سراسری شاپرک است.
نیاز بانکها به پرداخت ساز
بپذیریم یا نه، راهکارهای سنتی و قدیمی مثل مراجعه حضوری به بانکها یا ایستادن در صفهای طولانی خودپرداز سالهاست که با سبک زندگی پرشتاب مردم سازگار نیست. حالا که تلفن هوشمند راه خود را به زندگی روزمره اکثریت جامعه باز کرده و همه خواستار خدمات مبتنی بر وب و اینترنت هستند، بانکها نیز باید بتوانند همسو با این نیاز عمومی حرکت کرده و خواستههای مشتریان را به شکل تازهای پاسخ دهند. این برای ادامه حیات آنها ضروری است! حرکت به سمت بانکداری باز با راهاندازی سیستمهای پرداخت ساز وابسته به بانک، یقینا موجب کاهش هزینههای عملیتانی و افزایش درآمد بانک خواهد شد.
ضعفهای پرداخت سازی
حالا که تا حدودی با مفهوم پرداخت سازها، عملکرد آنها و تفاوتشان با سیستمهای پرداخت یار آشنا شدیم، بد نیست نگاهی به بزرگتری ضعف پرداخت سازی بیندازیم تا عملکرد این سیستم خدمات پرداخت را بهتر درک کنیم. بزرگترین نگرانی مخالفان پرداخت سازی، شفافیت تراکنشهاست. از آنجا که سامانه شاپرک اشراف کاملی به تراکنشهای کارت به کارت سیستمهای پرداخت ساز ندارد، شفافیت تراکنشها به یک موضوع بغرنج تبدیل شده و زمینه تعدد سایتهای متخلف شرطبندی را فراهم کرده است.
تفاوت پرداخت ساز و پرداخت یار
از آنجا که همچنان خیلیها درک خوبی از تفاوت پرداخت ساز و پرداخت یار ندارند، در این بهش میخواهیم نگاه موشکافانهتری به وجه تمایزهای این دو سیستم خدمات پرداخت بیاندازیم.
- پرداخت ساز پلتفرمی برای انجام تراکنشهای ریز و درشت است؛ در حالی که سرویسهای پرداخت یاری با ارائه درگاه پرداخت، امکان نقل و انتقال کاربران آنلاین به یک حساب مقصد را فراهم میکنند و به سازندماندهی اطلاعات تراکنشها کمک میکند.
- شاپرک ناظر دقیق و فعال روی هر دو سرویس پرداخت ساز و پرداخت یار است؛ با این حال تراکنش پرداخت یارها به دلیل ارتباط نزدیک با بانک مرکزی، امنتر و مطمئنتر از پرداخت سازها است.
- کارمزد تراکنش در سرویسهای پرداخت یار به مراتب کمتر از سرویسهای پرداخت ساز است.
- پرداخت سازها کد پذیرندگی منحصربهفرد ندارند؛ در حالی که به هر پذیرنده درگاه پرداخت یک کد پذیرندگی اختصاصی ارائه میشود.
- پذیرندگان پرداخت یار مجوزهای لازم را بعد از احراز هویت، از سامانه شاپرک و بانک مرکزی دریافت میکنند. این افراد لزوما قصد راه اندازی یک کسب و کار را دارند. در حالی که کاربران پرداخت ساز برای انجام تراکنش فقط باید کارت بانکی داشته باشند و اطلاعات آن را ارائه کنند.
- سرعت انجام تراکنش در پرداخت سازها قابل مقایسه با پرداخت یارها نبوده و به مقدار قابل ملاحظهای بیشتر است.
- نهادهای پرداخت یار مستقیما زیر نظر بانک مرکزی بوده و مجوز فعالیت خود را از آن دریافت میکنند؛ اما پرداخت سازها برای آنکه قادر به انتقال وجه بین دو بانک باشند، باید دستکم با یکی از آن دو بانک قرارداد عقد کنند.

سخن پایانی
در حوزه پرداختهای مالی مبتنی بر اینترنت، سرویسهایی مثل پرداخت ساز نقش اصلی و اساسی در پروسه نقل و انتقال وجوه و مدیریت مسائل امنیتی مربوط به تراکنشها را برعهده دارند. شرکت پرداخت ساز در جایگاه یک ارائهدهنده خدمات پرداخت، امکان انتقال وجه آنلاین از طریق کارت به کارت را برای کاربران فراهم میکند. هدف ما از گردآوری این مطالب، ایجاد زمینه آشنایی شما با پرداخت ساز و اشاره جزئی به تفاوت آن با پرداخت یار بود. امیدواریم در این مقاله پاسخ تمام پرسشهایتان پیرامون پرداخت ساز را یافته باشید.
اگر اطلاعات بیشتری در زمینه پرداخت ساز دارید یا تجربه استفاده از آنها را دارید، مشتاق شنیدن نظرات ارزشمندتان هستیم.