بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران راهکارهای مختلفی را برای تسهیل کارهای بانکی و افزایش سرعت جا به جایی مالی اجرا می‌کند. یکی از این راهکارها استفاده از سامانه پایا است. اگر شما هم جز آن دسته از افرادی هستید که جا به جایی مالی زیادی انجام می‌دهند و نمی‌خواهند با محدودیتی در این زمینه مواجه شوند، ممکن است بخواهید از حواله پایا استفاده کنید. اگر برای شما هم این سوال پیش آمده است که سامانه پایا چیست و چه کاربردهایی دارد؟ در این مقاله می‌خواهیم به بررسی سامانه پایا و ویژگی‌ها و نحوه کارکرد آن بپردازیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.
سامانه پایا چیست؟
انتقال وجه ساده با کارت به کارت محدودیت‌هایی دارد. این در حالی است که با کمک سامانه پایا یا پایاپای الکترونیک (Automated Clearing Housing) می‌توانید تا سقف 100 میلیون تومان را با استفاده از شماره شبا انتقال دهید. با کمک سامانه پایا در وقت و هزینه‌های انتقال وجه صرفه‌جویی خواهید کرد.
حواله پایا چیست؟
تمامی مبادلاتی که در سامانه پایا انجام می‌شود، به صورت حواله پایا ثبت می‌شود. بانک‌ها این حواله‌ها را در سیستم ثبت و پردازش می‌کنند و سپس برای بانک مقصد ارسال می‌کنند. حواله پایا انواع مختلفی دارد که در بخش بعدی آنان را توضیح می‌دهیم.
انواع حواله پایا چیست؟
دو نوع حواله پایا وجود دارد:
وم یا واریز مستقیم پایا: در این روش دارنده یا دارندگان حساب هر بانکی می‌توانند با ثبت شماره شبای خود در همان بانک، اجازه انتقال وجه مشخص شده را در زمان معین به آن بانک بدهند. فرقی ندارد حساب مقصد در چه بانکی باشد. به عنوان مثال، شما مشخص می‌کنید که در تاریخ بیستم ماه آبان مبلغ 50 میلیون تومان از حساب بانک ملی شما به حساب شخصی دیگر در بانک تجارت پرداخت شود.
انواع کاربردهای وم در سامانه پایا
با استفاده از این روش می‌توان موارد زیر را پرداخت کرد:
- پرداخت حقوق کارمندان، بازنشستگان و مستمری بگیران
- پرداخت پاداش
- پرداخت حواله‌های بین بانکی
- پرداخت اقساط خرید کالا
- پرداخت سود سهام
- پرداخت اجاره‌بها
بم یا برداشت مستقیم: در این روش دارنده حساب مشخص می‌کند که مبلغ معینی در زمان تعیین شده از حساب دیگری به حساب خودش واریز شود. در این روش طرفین یعنی پرداخت‌کننده و دریافت‌کننده باید توافق مکتوبی را رد یکی از شعب بانک ثبت کنند و بدهکار اجازه واریز مستقیم و بستانکار اجازه برداشت مستقیم را به بانک مدنظر بدهد.
انواع بم در سامانه پایا
با کمک این روش می‌توان برداشت‌های زیر را اجرایی کنید:
- پرداخت قبض آب، برق، گاز و…
- پرداخت شهریه کلاس، مدرسه و…
- پرداخت قسط خرید
- پرداخت حق عضویت باشگاه، مراکز تفریحی و…
- تسویه صورت‌حساب‌ها
- پرداخت مالیات
- پرداخت حق بیمه
- پرداخت اجاره خانه و…
- پرداخت قسط وام
سقف پایا چقدر است؟
سقف انتقال وجه پایا از سال 1400 به 100 میلیون تومان ارتقا یافت. اکنون شما می‌توانید به صورت حضوری یا آنلاین تا مبلغ صد میلیون تومان را کارت به کارت پایا انجام دهید. ناگفته نماند که این مبلغ سقف انتقال وجه روزانه است. یعنی شما می‌توانید در یک روز 100 میلیون تومان را جا به جا کنید. به صورت کلی سقف انتقال وجه سامانه پایا در ماه تا 500 میلیون تومان است.
شرایط کارت به کارت پایا چیست؟
نکته‌ای که در مورد سامانه پایا باید به آن توجه کنید این است که در این روش امکان انتقال وجه به صورت کارت به کارت وجود ندارد. در این روش شما تنها می‌توانید از شماره شبا برای انتقال وجه استفاده کنید. پس شماره حساب یا شماره کارت در این روش کاربردی ندارند. برای جا به جایی وجه هم باید به نکات مهمی همچون ساعت تسویه پایا و کارمزد انتقال پایا نیز توجه کنید که در ادامه این موارد را توضیح می‌دهیم.
زمان واریز پایا به چه صورت است؟
انتقال وجه پایا در لحظه انجام نمی‌شود. یعنی شما درخواست خود را ثبت می‌کنید و جا به جایی وجه در یکی از ساعات پایا انجام می‌شود. در طول روز کاری 4 ساعات پایا وجود دارد:
| چرخه‌ها | ساعت کاری انتقال و جا به جایی |
| اول | 03:45 |
| دوم | 10:45 |
| سوم | 13:45 |
| چهارم | 18:45 |
نکته مهمی که در این باره باید به آن توجه کنید این است که درخواست شما باید حداکثر تا 45 دقیقه قبل از چرخه ثبت شود. در غیر این صورت درخواستتان در چرخه بعدی انجام می‌شود. برای درک بهتر برایتان مثالی میزنیم.
فرض کنید که شما می‌خواهید درخواست واریز پایای شما در چرخه سوم یعنی ساعت 13:45 انجام شود. برای این کار تا ساعت 13 وقت دارید که درخواست خود را ثبت کنید. اگر درخواست خود را در ساعت 13:12 دقیقه انجام دهید، انتقال در ساعت 13:45 انجام نمی‌شود. بلکه به چرخه چهارم یعنی ساعت 18:45 موکول میگردد. در روزهای تعطیل نیز تنها یک چرخه برای پردازش وجود دارد و درخواستها فقط در ساعت 13:45 پردازش می‌شوند.
همان طور که ذکر کردیم درخواست شما در تعطیلات تنها پردازش می‌شود. اجرای درخواست در اولین چرخه روز کاری بعد از روز تعطیل انجام می‌شود. به عنوان مثال، اگر درخواست خود را در ساعت 12 جمعه انجام دهید، پردازش درخواست در ساعت 13:45 انجام می‌شود؛ اما انتقال وجه در روز شنبه و ساعت 3:45 انجام خواهد شد. با این حال اس ام اس واریز پایا پس از ثبت درخواست شما در هر ساعتی از روز برایتان ارسال خواهد شد.
کارمزد پایا چقدر است؟
خدمات این سامانه دارای کارمزد است. کارمزد پایا با توجه به نوع حواله محاسبه می‌شود. دو نوع کارمزد برای حواله‌های پایا وجود دارد:
| نوع حواله پایا | میزان کارمزد پایا |
| حواله تکی | 0/01 % از مبلغ تراکنش تا سقف 2500 تومان |
| حواله گروهی | 100 تومان به ازای هر تراکنش بدون توجه به مبلغ هر حواله |
نکته‌ای که در این مورد وجود دارد این است که در صورتی که 0.01٪ مبلغ تراکنش شما در زمان حواله تکی بیش از 2500 تومان باشد، مبلغ بیشتری از شما دریافت نخواهد شد. فرض کنید قرار است مبلغ 50 میلیون تومان را به صورت پایا انتقال دهید. 0.01٪ این مبلغ 5000 تومان می‌شود؛ اما از شما همان 2500 تومان را کسر می‌کنند.
نحوه انتقال وجه در سامانه پایا
انتقال وجه در سامانه پایا به دو صورت انجام می‌شود:
- روش حضوری
در این روش می‌توانید به یکی از شعب بانک خود مراجعه کنید. سپس فرم انتقال وجه پایا را پر کنید. مدارک هویتی را ارائه بدهید تا درخواست شما ثبت شود.
- روش آنلاین
در روش آنلاین باید ابتدا به بانک بروید. نام کاربری و رمز عبور اینترنت بانک خود را دریافت کنید. سپس هر زمان که خواستید می‌توانید وارد اینترنت بانک شوید و از سامانه پایا استفاده کنید.
انتقال وجه پایا را چگونه می‌توان پیگیری کرد؟
همان طور که پیش‌تر توضیح دادیم برای استفاده از این سامانه باید از شماره شبا استفاده کنید. احتمال بروز خطا در این صورت بسیار کم است. با این حال اگر به هر دلیلی می‌خواهید انتقال وجه را پیگیری کنید، می‌توانید از یکی از روش‌های زیر استفاده کنید:
- مراجعه حضوری به شعبه واریز کننده به حساب: در این روش باید رسید واریز را همراه داشته باشید.
- تماس تلفنی با پشتیبانی بانک: در این روش باید شماره فیش واریزی را داشته باشید.
- چک کردن سایت بانک واریز کننده وجه: در این روش باید بخش خدمات الکترونیک سایت را چک کنید.
سخن نهایی
در این مقاله به بررسی تمامی نکاتی پرداختیم که در مورد سامانه پایا و طرز استفاده از آن باید بدانید. با استفاده از این سامانه می‌توانید انتقال وجه را بهتر انجام دهید و محدودیت انتقال وجه ساده را تجربه نکنید.