حتما تابه‌حال برایتان پیش آمده که برای جابه‌جایی‌های سنگین بین‌بانکی، دریافت دستگاه کارتخوان، درگاه بانکی و موارد دیگر از شما بخواهند شماره شبای خود را اعلام کنید. شبا یک شناسه منحصربه‌فرد است که به تمام حساب‌های بانکی تعلق می‌گیرد تا نقل‌و‌انتقالات را ساده‌تر، امن‌تر و کم‌کارمزدتر کند. در این مقاله دراین‌باره صحبت می‌کنیم که شماره شبا چیست و چگونه بگیریم. همراه ما باشید.
واژه شبا مخفف عبارت «شناسه حساب بانکی ایران» است. هر حسابی که در نظام بانکی کشورمان (در هر بانک و شعبه‌ای) افتتاح می‌شود، یک شماره ۲۴ رقمی منحصربه‌فرد مطابق با استاندارد ISO-دریافت می‌کند که اثر انگشت آن به‌حساب آمده و مبادلات بین بانکی و بین المللی بانک‌های کشور را مثل آب‌خوردن ساده می‌کند. چراکه به‌کمک این کد یکتا، نه نیازی به ذکر نام بانک یا کد شعبه است، نه احتیاجی به اعلام نوع حساب و اطلاعات نظیر آن. تمام شماره‌حساب‌های بانکی قابلیت تبدیل به شماره شبا را دارند تا انجام نقل‌وانتقال‌های کلان بین‌بانکی از همیشه ساده‌تر باشد.
برای آشنایی با درگاه پرداخت بین المللی، بخوانید.
ساختار یکتای شماره شبا
شماره شبا یک شناسه ۲۴ رقمی است که از چپ به راست آن «کد کشور»، «۲ رقم کنترل صحت ساختار»، «۳ رقم شناسه بانک»، «۱ رقم نوع حساب» و در نهایت «۱۸ رقم شماره حساب» قرار می‌گیرد. این ساختار در تمام شماره‌های شبا وجود دارد و فقط اعداد آن می‌توانند متفاوت باشند. با در نظر گرفتن «IR» در ابتدای این شناسه، شماره شبا از ۲۶ کاراکتر تشکیل می‌شود. در ادامه معنی این بخش ها را بررسی می‌کنیم.
۱) دو حرف لاتین که در سمت چپ این شماره قرار می‌گیرند، کد کشورند که بر اساس استانداردISO-3166 تعریف شده و برای حساب‌های ایرانی «IR» می‌باشد.
۲) دو رقم بعدی صحت ساختار شناسه شبا را نشان می‌دهند تا درصد خطا به حداقل برسد.
۳) سه رقم بعدی مربوط به شناسه یا کد بانک کاربر هستند و برای حساب‌های هر بانک متفاوت‌اند. که برای هر بانک به شکل زیر است:
010 بانک مرکزی
011 بانک صنعت و معدن
012 بانک ملت
013 بانک رفاه
014 بانک مسکن
015 بانک سپه
016 بانک کشاورزی
017 بانک ملّی ایران
018 بانک تجارت
019 بانک صادرات ایران
020 بانک توسعه صادرات ایران
021 پست بانک ایران
051 موسسه اعتباری توسعه
053 بانک کارآفرین
054 بانک پارسیان
055 بانک اقتصاد نوین
056 بانک سامان
057 بانک پاسارگاد
058 بانک سرمایه
۴) تک رقم بعدی نمایانگر نوع حساب در هر بانک است. عدد صفر مربوط به حساب‌های سپرده و عدد یک مربوط به تسهیلات می‌باشد.
۵) ۱۸ رقم پایانی برگرفته از شماره حساب کاربر است به‌علاوه صفرهای پرکننده (در صورت نیاز) است.
چطور شماره شبا بگیریم؟
حال که می‌دانید دریافت شماره شبا چقدر ضروری است، اجازه دهید ببینیم روش گرفتن شماره شبا چیست؟
چند روش مختلف برای دریافت این شناسه منحصربه‌فرد وجود دارد که ساده‌ترین آن استفاده از روش‌های اینترنتی برای استعلام شماره شبا است. در سراسر اینترنت بانک‌های متعددی وجود دارند که به‌کمک آنها میتوانید در عرض کمتر از یک دقیقه، اطلاعات هویتی و جزئیات حساب خود (شماره کارت، شماره حساب، کد ملی) را وارد کرده و شناسه شبای خود را دریافت کنید.
البته امکان مراجعه حضوری به شعبه همان بانک یا دستگاه‌های خودپرداز شناسه شبا هم همچنان وجود دارد که کمی پرزحمت‌تر، وقت‌گیرتر و هزینه‌بردارتر است. نحوه گرفتن شبا همین‌قدر راحت و بی‌دردسر است.
در جدول زیر برای دریافت شماره شبا و تبدیل شماره حساب بانكی به شبا، بانک مورد نظر خود را انتخاب کنید.
برای تشخیص بانک از روی شماره کارت مقاله، پیش شماره کارت های بانکی پولام را مطالعه کنید.
مزایای استفاده از شماره شبا
مزیت هایی که شماره شبا دارد باعث شده است به یکی از رایج‌ترین و مطمئن‌ترین روش‌های انتقال پول در سراسر ایران تبدیل شود. در ادامه به برخی از این مزایا اشاره می‌کنیم.
- انتقال وجه مبالغ بالا: درست است انتقال وجه بین‌بانکی که با شماره حساب و شماره کارت هم امکان‌پذیر است. اما این نوع جابه‌جایی سقف مشخصی دارد که انتقال وجه را دچار محدودیت می‌سازد. بنابراین مزیت اصلی این شماره، انتقال وجه سریع و امن برای مبالغ بالا است.
- هزینه کمتر: به طور کلی، انتقالات مالی با شبا کم هزینه‌تر از سایر روش‌های انتقال پول است، زیرا بانک‌ها می‌توانند این نوع انتقالات را با کارمزد پایین‌تری ارائه دهند.
- قابلیت استفاده در معاملات بین‌المللی و ارزی: شبا به طور گسترده‌ای برای انتقالات مالی بین‌المللی و ارزی استفاده می‌شود و امکان انتقال وجه به بانک‌های مختلف در سراسر جهان را فراهم می‌آورد.
- کاهش اشتباهات و سوء تفاهمات: با توجه به استاندارد بودن شماره شبا، خطاهای مربوط به انتقال اطلاعات بانکی کاهش می‌یابد،و جلوی مشکلات و ناهماهنگی‌های بین حساب‌ها را می‌گیرد و به یکپارچه‌سازی سیستم‌های بانکی هنگام انتقال وجه و کاهش سوء تفاهمات و مشکلات ناشی از آن کمک می‌کند.
- تضمین امنیت در انتقال وجه: شماره شیا تضمین امنیت در انتقال وجه را دارد. برای خیلی‌ها اتفاق می‌افتد که زمان جابه‌جایی مبلغ، ارقام شماره کارت یا شماره حساب را به اشتباه وارد کرده و با انتقال وجه به حساب شخصی دیگر، دچار مشکلات زیادی می‌شوند. با استفاده از شماره شبا، احتمال واریز اشتباه به حساب اشخاص دیگر به حداقل می‌رسد. زیرا امکان واریز به شماره شبا اشتباه وجود ندارد.
- سرعت بالا در انتقال وجوه: انتقال وجه با استفاده از شبا معمولا سریع‌تر از روش‌های سنتی است. در بسیاری از موارد، انتقالات داخلی در چند ساعت و انتقالات بین‌المللی در چند روز کاری انجام می‌شوند.
در همین باره بخوانید: سقف پرداخت اینترنتی و چگونه بفهمیم درگاه پرداخت امن است؟
شماره حساب چند رقم آخر شماره شبا است؟
اگر برای شما این سؤال پیش آمده است که چند رقم آخر شماره شبا شماره حساب است؟ باید بگوییم که تعداد این ارقام از بانکی به بانک دیگر تفاوت دارد. شماره حساب بانک‌های ایرانی معمولاً بین 12 تا 16 رقم است. در نتیجه، شما باید بدانید که تعداد ارقام شماره حساب بانک مدنظر شما چند تا است. به عنوان مثال، شماره حساب بانک تجارت و بانک ملی 13 رقم است. در نتیجه، کافی است 13 رقم آخر شماره شبای این بانک‌ها را جدا کنید تا بتوانید شماره حساب بانکی را به دست آورید.
اگر تعداد ارقام را می‌دانید، میتوانید از سمت راست بشمارید و شماره حساب را جدا کنید. اگر نمی‌دانید، میتوانید از مسئولین بانک کمک بگیرید یا تعداد ارقام شماره حساب بانک مدنظر را در اینترنت جستجو کنید.
شماره iban چیست؟
احتمالا در کنار شماره شبا، اسم شماره ایبان هم به گوشتان خورده و به فکر فرو رفته‌اید که iban حساب چیست و به چه دردی می‌خورد. ایبان مخفف عبارت « شماره حساب بانکی بین‌المللی» است و به‌عنوان یک استاندارد بین‌المللی در تمام دنیا شناخته می‌شود.
این استاندارد فرمت‌های مختلفی در کشورهای مختلف دارد. معمولاً از این کد هنگام واریز پول با واحد یورو به بانک‌های کشورهای اروپایی استفاده می‌شود.
شماره ایبان یک شناسه حداکثر ۳۴ کاراکتری است که از مجموع حروف و اعداد تشکیل می‌شود و درست مثل شماره شبا، معرف نام کشور، بانک مقصد و شماره حساب بانکی موردنظر است. این شناسه یکتا تنها به یک حساب بانکی تعلق می‌گیرد و بیشتر برای انجام یا دریافت پرداخت‌های بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از 11 دی ماه 1385 «اول ژانویه سال ۲۰۰۷ میلادی» بانک مرکزی، استفاده از این کد را برای حواله‌های ارزی اجباری کرده است.
کلام آخر
اگر قصد انتقال وجه بین بانکی به روش‌های ساتنا و پایا را دارید یا خواستار دریافت درگاه بانکی و حتی دستگاه کارتخوان هستید، باید در وهله اول طریقه دریافت شماره شبا را بدانید و با اهمیت دریافت آن آشنا باشید. امیدواریم بعد از خواندن این مقاله، هیچ سوال بی‌پاسخی در ارتباط با نحوه ی دریافت شماره شبا و کاربردهای مهم این شناسه در ذهنتان باقی نمانده باشد.
شما چه اطلاعات بیشتری درباره شماره شبا و کاربردهای آن دارید؟ مشتاق شنیدن نظرات ارزشمندتان هستیم.
سوالات متداول
شماره شبا، مخفف «شناسه حساب بانکی ایران»، یک شماره ۲۴ رقمی منحصربه‌فرد برای هر حساب بانکی است که مبادلات را ساده‌تر و امن‌تر می‌کند.
چند عدد آخر شماره شبا شامل ۱۸ رقم آخر شماره حساب بانکی شما است. اگر شماره حساب شما مثلاً ۱۲۳۴۵۶۷۸۹۰۱۲۳۴۵۶۷ باشد، ۱۸ رقم پایانی شماره شبا همان ۱۲۳۴۵۶۷۸۹۰۱۲۳۴۵۶۷ خواهد بود.
میتوانید از طریق اینترنت بانک، وارد کردن اطلاعات هویتی، یا مراجعه به شعبه بانک یا خودپرداز، شماره شبا را دریافت کنید.
شماره شبا برای انجام انتقالات بین بانکی و دریافت خدمات مالی نظیر دستگاه کارتخوان و درگاه بانکی ضروری است.