شبا (شماره حساب بانکی ایرانيان)، به منظور تسهیل و استانداردسازی مبادلات بین بانکی و بین المللی بانکهای کشور، توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مطابق با استاندارد 13616-ISO طراحی شده است.
با این که هم اینک از این شماره صرفاً در برخی از مبادلات بین بانکی استفاده می شود، ولی طبق اعلام بانک مرکزی به زودی در همه سامانه های پرداخت بین بانکی منحصراً از این شماره حساب استفاده خواهد شد.
شماره حساب شبا یک شناسه منحصر به فرد برای هر حساب بانکی در جهان است که با رعایت قواعد “شماره حساب بانکی بینالمللی (IBAN)” شامل ۲۶ کاراکتر به شرح زیر تولید میشود. این ساختار شماره گذاری با این که مستقل از ساختار شماره گذاری داخلی هر بانک است؛ با این حال، هر شماره حساب بانکی در جهان، در چارچوب زیر، قابلیت تبدیل به یک شماره شبا منحصر به فرد را دارد.

ساختار هر شماره حساب شبا
26 کاراکتر تشکیل دهنده هر شماره شبا – به ترتیب از چپ به راست – شامل سه جزء اصلی زیر است:
- CC: شناسه کشور (دو حرف آغازین –تنها حروف موجود در این کد)
- CD: شناسه کنترل درستی ساختار (Check Digit) (دو رقم پس از حروف آغازین)
- BBAN: شماره حساب بانکی پایه (بیست و دو رقم پایانی)
بیست و دو رقم “شماره حساب بانکی پایه (BBAN)”(Basic Bank Account Number)، به ترتیب از چپ به راست، شامل سه جزء زیر است:
الف) شناسه بانک: سه رقم آغازین شماره حساب بانکی پایه نشان دهنده بانک صادرکننده شماره شبا است. شناسه برخی از بانکهای ایرانی در فهرست زیر ارائه شده است:
- 010 بانک مرکزی
- 011 بانک صنعت و معدن
- 012 بانک ملت
- 013 بانک رفاه
- 014 بانک مسکن
- 015 بانک سپه
- 016 بانک کشاورزی
- 017 بانک ملّی ایران
- 018 بانک تجارت
- 019 بانک صادرات ایران
- 020 بانک توسعه صادرات ایران
- 021 پست بانک ایران
- 051 موسسه اعتباری توسعه
- 053 بانک کارآفرین
- 054 بانک پارسیان
- 055 بانک اقتصاد نوین
- 056 بانک سامان
- 057 بانک پاسارگاد
- 058 بانک سرمایه
ب) نوع حساب بانکی: تک رقم چهارم نشان دهنده نوع حساب بانکی است. بدین ترتیب که، “صفر (0)” شناسه حسابهای “سپرده” بانکی و “یک (1)” شناسه حسابهای “تسهیلات” بانکی است.
پ) شماره حساب بانکی: هجده رقم پایانی نیز متشکل از “شماره حساب بانکی” (صادرشده توسط هر بانک) به علاوه “صفرهای پرکننده”در سمت چپ آن است. به عبارت دیگر، اگر شماره حساب بانکی صادرشده توسط هر بانک کمتر از هجده رقم باشد، به سمت چپ آن به تعداد مورد نیاز “صفر” اضافه می شود تا هجده رقم این جزء تکمیل شود.
دریافت شماره شبای بانکها و موسسات اعتباری مختلف ایرانی
برای دیافت شماره شباهای بانک های مختلف میتوانید پست پولام زیر مربوط به دریافت شماره شبا را مطالعه کنید.